Drag, một hình thức nghệ thuật biểu diễn nơi các nghệ sĩ thường xuyên hóa trang và diễn xuất như người khác giới, đã trải qua một hành trình phát triển dài và đầy thú vị. Từ những khởi đầu khiêm tốn trong các nhà hát Hy Lạp cổ đại đến việc trở thành biểu tượng của sự phản kháng và tự do cá nhân trong văn hóa queer, và cuối cùng là một hiện tượng văn hóa đại chúng toàn cầu.
"Bình minh" của Drag
Drag có nguồn gốc từ các buổi biểu diễn sân khấu cổ đại, nơi việc hóa trang thành người khác giới đã xuất hiện từ rất sớm. Trong thời kỳ Hy Lạp cổ đại, phụ nữ không được phép diễn xuất, nên các vai nữ trong các vở kịch được đảm nhiệm bởi các diễn viên nam. Điều này cũng tương tự trong thời kỳ Elizabeth tại Anh, khi các nam diễn viên trẻ tuổi đóng vai nữ trong các vở kịch của Shakespeare. Hóa trang không chỉ là một yêu cầu sân khấu mà còn là một phần của văn hóa nghệ thuật và truyền thống của thời đại đó.
Cô lấy tên là Cesario và trở thành người hầu cận của Công tước Orsino. Câu chuyện trở nên phức tạp và hài hước khi Olivia, một quý cô mà Orsino đang theo đuổi, lại phải lòng Cesario (tức Viola trong trang phục nam).
Hình ảnh Viola trong trang phục nam là một ví dụ điển hình của drag trong kịch Shakespeare. Viola phải đóng vai nam giới, làm việc và ứng xử như một chàng trai, trong khi khán giả biết rằng cô thực chất là nữ. Điều này tạo ra nhiều tình huống hài hước và trớ trêu, đặc biệt là khi Olivia yêu Cesario, không biết rằng Cesario thực ra là Viola.
Trong suốt thế kỷ 18 và 19, drag bắt đầu xuất hiện trong các buổi biểu diễn burlesque và vaudeville tại châu Âu và Bắc Mỹ. Những buổi biểu diễn này không chỉ có mục đích giải trí mà còn chứa đựng những yếu tố châm biếm và trào phúng về giới tính và vai trò giới. William Dorsey Swann (sinh năm 1858 - mất năm 1925) là một nhân vật lịch sử đặc biệt quan trọng trong cộng đồng LGBTQ+ và được xem là "drag queen" đầu tiên được ghi nhận ở Mỹ. Swann không chỉ nổi tiếng vì nghệ thuật drag của mình mà còn vì vai trò tiên phong trong cuộc đấu tranh cho quyền của người đồng tính và quyền được sống thật với bản thân.
Drag trong văn hóa Queer
Trong thế kỷ 20, drag bắt đầu gắn liền với văn hóa queer và trở thành một phần quan trọng trong cộng đồng LGBTQ+. Đặc biệt là vào những năm 1960 và 1970, drag trở thành biểu tượng của sự phản kháng và tự do cá nhân.
Vào những năm 1960, cộng đồng LGBTQ+ tại Mỹ phải đối mặt với sự kỳ thị, phân biệt và đàn áp nghiêm trọng. Các quán bar và câu lạc bộ là những nơi hiếm hoi mà người đồng tính có thể tụ tập và cảm thấy an toàn. Tuy nhiên, những cơ sở này thường xuyên bị cảnh sát bố ráp và đóng cửa. Một trong những địa điểm nổi tiếng nhất trong cộng đồng LGBTQ+ lúc bấy giờ là quán bar Stonewall Inn, nằm tại Greenwich Village, New York.
Vào sáng sớm ngày 28 tháng 6 năm 1969, cảnh sát bất ngờ đột kích vào Stonewall Inn, bắt giữ nhiều khách hàng và nhân viên. Tuy nhiên, thay vì tuân thủ và giải tán như những lần trước, khách hàng của quán đã phản kháng. Đám đông tụ tập bên ngoài và những người bị bắt giữ bên trong đã bắt đầu cuộc nổi dậy. Những cuộc biểu tình và bạo loạn kéo dài suốt nhiều ngày sau đó, với hàng trăm người tham gia, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong phong trào đấu tranh cho quyền LGBTQ+.
Stonewall Riots không chỉ là một sự kiện bạo loạn, mà nó trở thành biểu tượng của sự đấu tranh và khát vọng tự do của cộng đồng LGBTQ+. Sau sự kiện này, các tổ chức và phong trào đấu tranh cho quyền LGBTQ+ bắt đầu hình thành và phát triển mạnh mẽ.
Trong giai đoạn này, các câu lạc bộ drag và các buổi biểu diễn trở thành nơi tụ tập an toàn cho cộng đồng LGBTQ+. Những nghệ sĩ như Divine và Sylvester nổi lên như những biểu tượng của drag và văn hóa queer. Divine, với phong cách biểu diễn độc đáo và đầy thách thức, đã trở thành biểu tượng của sự táo bạo và dũng cảm. Cùng với đó, sự phát triển của các "drag balls" – các cuộc thi drag – trong cộng đồng người da màu và Latino tại New York đã tạo nên một nền văn hóa drag phong phú và đa dạng, được miêu tả chân thực trong bộ phim tài liệu nổi tiếng "Paris is Burning".
Những kỷ nguyên mới
Vào cuối thế kỷ 20 và đầu thế kỷ 21, drag đã chuyển mình từ một hiện tượng ngầm trở thành một phần của văn hóa đại chúng. Chương trình truyền hình "RuPaul's Drag Race", bắt đầu phát sóng từ năm 2009, đã đóng vai trò quan trọng trong việc đưa drag đến với công chúng rộng rãi. Chương trình này không chỉ là một cuộc thi tìm kiếm tài năng drag mà còn là một nền tảng để giáo dục khán giả về lịch sử và văn hóa của drag cũng như các vấn đề mà cộng đồng LGBTQ+ phải đối mặt.
Nhờ vào "RuPaul's Drag Race", nhiều nghệ sĩ drag đã trở thành những ngôi sao quốc tế, như Bianca Del Rio, Trixie Mattel, và Alyssa Edwards. Những nghệ sĩ này không chỉ biểu diễn trên sân khấu mà còn tham gia vào các dự án âm nhạc, phim ảnh, và kinh doanh, chứng tỏ drag có thể là một sự nghiệp đa dạng và phong phú. Đồng thời, drag cũng đã lan tỏa ra ngoài biên giới Mỹ, với các phiên bản "RuPaul's Drag Race" tại các quốc gia khác như Anh, Canada, Pháp…
Drag hiện nay không chỉ giới hạn trong cộng đồng LGBTQ+ mà còn thu hút sự quan tâm và ủng hộ từ nhiều người thuộc các giới tính và xu hướng tình dục khác nhau. Các sự kiện drag và các buổi biểu diễn drag ngày càng phổ biến, từ các sân khấu nhỏ đến các lễ hội lớn, chứng tỏ sức hút không ngừng của nghệ thuật này. Drag không chỉ là một hình thức giải trí mà còn là một tuyên ngôn về sự đa dạng, sự tự do biểu đạt và quyền được sống thật với bản thân.
Từ những khởi đầu khiêm tốn trong các nhà hát Hy Lạp cổ đại đến việc trở thành một phần quan trọng của văn hóa queer và cuối cùng là một hiện tượng văn hóa đại chúng, drag đã có một hành trình phát triển dài và đầy màu sắc. Qua mỗi thời kỳ, drag không chỉ là nghệ thuật biểu diễn mà còn là một công cụ mạnh mẽ để thể hiện và đấu tranh cho quyền bình đẳng và tự do cá nhân. Sự phát triển và ảnh hưởng của drag tiếp tục lan tỏa, không chỉ trong cộng đồng LGBTQ+ mà còn trong toàn bộ xã hội, mang lại những góc nhìn mới về giới tính, bản sắc và sự sáng tạo.
Bình luận